احتمالاً دفعات زیادی با این صحنه روبرو شده اید که عقربه قرار گرفته در بخش مانومتر پکیج، بالا پایین می شود و این دقیقاً به معنای تغییرات فشار دستگاه در طی کارکرد آن است. چنین حالتی از جمله مشکلات رایج و همیشگی برای کاربران دستگاه های پکیج بوده است که معمولاً سبب کاهش راندمان سیستم شده و همچنین رضایت مصرف کنندگان را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. عواملی مانند ایجاد رسوب بالا در بخش های مختلف پکیج مانند مبدل ها و یا حتی وجود نشتی یا سوراخ در این بخش، ایرادات در بخش منبع انبساط و حتی نشتی از شیر پرکن می توانند منجر به نوسانات در فشار آب پکیج شوند.
آنچه که در عمل مشاهده می شود این است که با بالا رفتن فشار پکیج، سرریز آب از منبع انبساط رخ داده و از بخش پایین آن خارج خواهد شد و در غیر این صورت با کاهش فشار پکیج، عملاً استفاده از آن بیهوده بوده و نه شما آب گرم مصرفی خواهید داشت و نه اینکه بخش رادیاتورها و گرمایشی به درستی عمل خواهد کرد. بنابراین لازم است تا به سراغ حل مشکل بروید و برای منظور ابتدا باید دلایل نوسان فشار بار پکیج را به درستی بشناسید. تلاش کردیم تا در این متن به صورت مجزا در مورد بالا یا پایین رفتن فشار دستگاه پکیج صحبت کنیم.
فشار بار پکیج از کجا تنظیم می شود؟
تنظیم فشار بار پکیج با استفاده از دو مفهوم و بخش خاص به نام های شیر پرکن و شیر تخلیه انجام می شود. در واقع به صورت استاندارد باید این فشار بر روی مقدار ۱.۵ تا ۲ بار قرار داشته باشد. در غیر این صورت شما باید به سراغ تنظیم دستی این فشار بروید. اگر فشار دستگاه بیش از مجاز باشد، دو حالت رخ خواهد داد. حالت اول این است که باید به سراغ شیر تخلیه قرمز رنگ بخش پایین دستگاه بروید و با باز کردن آن، بار اضافی سیستم را خالی کنید و در حالت دوم حتی اگر اقدامی در این زمینه انجام ندهید، ساختار فنی پکیج به گونه ای است که اضافه بار پکیج را از طریق شیر اطمینان تعبیه شده در آن تخلیه می کند تا از ایجاد هرگونه آسیب و مشکلی در این سیستم جلوگیری کند. روش دیگری نیز برای این کار وجود دارد و برای این منظور می توانید ورودی آب سرد به درون پکیج را ببندید. سپس با باز کردن یکی از شیرهای مربوط به آب گرم مصرفی و همچنین شیر پرکن دستگاه، بار اضافی به صورت کامل تخلیه خواهد شد و سپس باید حتماً اقدام به بستن شیر پرکن کنید و ورودی آب سرد را مجدداً باز کنید. علاوه بر این استفاده از روش هواگیری در بخش رادیاتورها هم می تواند باعث کاهش بار اضافی سیستم شود.
اما اگر مشکل مورد نظر در مورد کمبود بار در پکیج باشد، راه حل از طریق شیر پرکن خواهد بود. به این ترتیب شما باید اقدام به باز کردن شیر پرکن کنید و به تناسب آن عقربه مانومتر هم بالاتر خواهد رفت. زمانی که فشار مورد نظر به محدوده استاندارد رسید باید شیر پرکن را به صورت کامل ببندید تا از ایجاد اضافه بار و افزایش غیر استاندارد فشار آب جلوگیری کنید.
اطلاعات بیشتر: آموزش روشن كردن پكيج بوتان
دلایل بالا رفتن فشار بار پکیج
منظور از بالا رفتن فشار بار پکیج این است که درجه مانومتر تعبیه شده بر روی این دستگاه به بیش از ۲ و حتی ۳ می رسد. در این حالت ما نیاز به اقداماتی داریم تا بتوانیم این فشار را به محدوده استاندارد آن برگردانیم. قبل از هرگونه اقدامی توسط خود مصرف کننده و کاربر پکیج، سیستم از طریق شیر اطمینان یا به اصطلاح تعمیرکاران شیر تق تقی، اقدام به تخلیه بار اضافی می کند. به همین دلیل هم مشاهده می کنیم که از بخش زیرین پکیج، آب خارج شده و به این ترتیب فشار دستگاه به مرور زمان کمتر خواهد شد. دلایل اصلی و عمده رخ دادن چنین حالتی در مورد بالا رفتن فشار بار شامل موارد زیر خواهد بود که به آنها به صورت کامل اشاره خواهیم کرد.
پمپ پکیج خراب شده
بخش بسیار مهمی در دستگاه پکیج تحت عنوان پمپ وجود دارد که بروز هرگونه مشکل و ایرادی در آن می تواند منجر به افزایش فشار بار دستگاه شود. ایجاد خرابی در خود پمپ پکیج، بروز مشکل در گردش آب سیرکوله به دلیل خرابی ایجاد شده در بخش روتور و نهایتاً به وجود آمدن نشتی های مختلف در خود پمپ دستگاه پکیج از جمله مواردی هستند که می توانند سبب بالا رفتن فشار بار سیستم شوند. هر یک از این عوامل اشاره شده در بخش پمپ باید توسط تعمیرکاران تخصصی و افراد خبره عیب یابی شده و به صورت کامل رفع شوند تا منجر به انتقال خرابی به بخش های دیگر نشوند.
شیر برقی پکیج خراب شده
این قطعه عامل اصلی در گردش اصولی و صحیح آب در مدار آن است. خرابی شیر برقی پکیج سبب می شود تا این فرایند به درستی انجام نشود و مسیر گردش آب به خوبی باز نشود. همانطور که قبلاً نیز اشاره کردیم عدم جریان و گردش صحیح آب در نهایت باعث افزایش فشار بار خواهد شد.
یکی از مبدل های پکیج سوراخ شده یا رسوب گرفته
دستگاه های پکیج به صورت تک یا دو مبدل ساخته می شوند و این بخش از سیستم وظیفه انتقال گرما از منبع حرارتی به آب را دارد. پکیج های تک مبدله برای آب گرم مصرفی و بهداشتی و همچنین آب گرم لازم برای فرایند گرمایش فضای اتاق، تنها از یک مبدل استفاده می کنند. ساختار فنی این مبدل های تک به این صورت است که از دو لوله مجزا در بخش بیرونی و داخلی تشکیل می شود. لوله داخلی حاوی آب گرم مصرفی برای موارد بهداشتی افراد خواهد بود و لوله خارجی نیز تنها آب گرم لازم برای گرمایش ساختمان را تامین می کند. بروز نشتی و سوراخ شدن در بخش لوله داخلی سبب می شود که آب مورد نظر آن وارد لوله خارجی شده و همین موضوع به شدت فشار بار پکیج را افزایش خواهد داد. از آنجا که این لوله ها در مجاورت مشعل دستگاه قرار داشته و احتمال رسوب گیری آنها نیز به دلیل سختی آب وجود دارد، سرویس کاران دستگاه معمولاً این بخش ها را با استفاده از فرایندی به نام اسید شویی پاک می کنند که البته تاثیر منفی بقیه مبدل ها گذاشته و احتمال ایجاد سوراخ در آنها را افزایش می دهد.
اما دستگاه های پکیجی که با استفاده از دو مبدل ساخته شده اند شامل مبدل اصلی و نوع ثانویه خواهند بود. مبدل اول یا همان نوع اصلی معمولاً در معرض ورود شن و ماسه و ناخالصی های موجود در آب است. مبدل ثانویه هم به شدت از بابت رسوبات و موارد این چنینی تهدید می شود. شکل ظاهری مبدل ثانویه که به صورت صفحه ای ساخته شده است در طی مدت زمان استفاده از آن رسوب می گیرد و سرویس کاران با استفاده از اسید شویی آن را از رسوبات پاک می کنند. همچنین با توجه به اینکه بخش ثانویه وظیفه تامین آب گرم مصرفی ساختمان را بر عهده دارد، مجرای ورود آب شهری به درون این مبدل و خروج آب گرم در کنار یکدیگر قرار گرفته و ایجاد هرگونه سوراخ و نشتی برای این مبدل صفحه ای منجر به افزایش فشار بار خواهد شد. حتی در مورد مبدل اصلی هم این موضوع صادق است و امکان دارد با همین رویه برای تخلیه ناخالصی های آب، اتفاقات مشابهی بیفتد.
منبع انبساط پکیج خراب شده
مفهوم منبع انبساط در دستگاه های پکیج عبارت است از یک منبع عدسی شکل که شامل دیافراگمی در بخش میانی آن است که از هر دو طرف به صورت کاملاً دقیق و اصولی پرس شده و در ارتباط با منبع گرمایشی دستگاه می باشد. دو طرف این دیافراگم به دو بخش تقسیم می شود که یک سمت آن شامل لاستیکی می شود که درونش با گاز ازت پر شده و از طریق یک والف امکان دسترسی به آن وجود دارد. طرف دیگر آن هم با آب گرم دارای فشار یک و نیم بار پر شده است.
همانطور که می دانیم دستگاه های پکیج در دو حالت تابستان و زمستان امکان عملیاتی دارند و زمانی که آن را بر روی حالت زمستانه قرار می دهیم، نسبت آب گرم مصرفی در مقایسه با مقدار ازت داخل منبع انبساط بیشتر می شود. این موضوع سبب می شود تا لاستیک مورد نظر تحت فشار قرار گرفته و امکان پارگی و حتی سوراخ شدن آن نیز وجود دارد. در صورت بروز این اتفاق فشار بار دستگاه پکیج به شدت بالا می رود و ناشی از همین موضوع خواهد بود.
در برخی از دستگاه ها علاوه بر سوئیچ پرشر، سنسورهای مخصوصی برای رصد کردن مقدار فشار بار سیستم نیز در نظر گرفته می شود تا اگر این مقدار به بیش از یک محدوده استاندارد برسد، هشدار لازم را به کاربران داده و آنها را از چنین وضعیتی مطلع کند. این سنسورها داده های لازم را به برد دستگاه ارسال کرده و خود سیستم هم اقدامات لازم را برای کاهش یا افزایش فشار بار انجام خواهد داد.
شیرپرکن پکیج باز مانده یا کامل بسته نشده
این بخش در بسیاری از دستگاه ها دقیقاً در قسمت زیرین آن قرار گرفته است و شامل پیچی می باشد که با باز کردن آن می توان آب بیشتری را وارد منبع انبساط کرد. زمانی که دستگاه پکیج با بحران کاهش فشار بار مواجه می شود، معمولا افراد به سراغ شیر پرکن دستگاه می روند و با باز کردن آن تلاش می کنند تا مقدار فشار را بالاتر ببرند. اما موضوع به همین جا ختم نمی شود و آنچه که باعث افزایش فشار بار در نهایت می شود، تمامی ایرادات مربوط به بسته کردن مجدد این شیر پرکن و یا حتی خود این قطعه است. تنها اگر مقداری از این شیر نیز باز بماند، با طی مدت زمان مشخصی و با افزایش فشار آب شهری منجر به بالا رفتن مانومتر در دستگاه پکیج خواهد شد. یا اگر شما این بخش را به صورت کامل بسته باشید و رسوبات آهکی آن مانع از سفت شدن کامل آن شود، مجدداً احتمال نشتی و بالا رفتن فشار بار دستگاه وجود خواهد داشت. حالت دیگر هم مربوط به این است که شیر پرکن پکیج خراب شده باشد و نیاز است تا با قطعه جدیدی تعویض شود که بهتر است توسط سرویس کاران مجاز و تعمیرکاران حرفه ای انجام شود.
بای پس پکیج خراب شده
تاثیر قطعه بای پس در دستگاه پکیج به این صورت است که بروز هرگونه مشکلی در بخش گردش آب در مدار گرمایشی را حل می کند. عدم عملکرد درست آن سبب می شود تا آب برگشتی احتمالاً وارد منبع انبساط شده و فشار بار را به شدت افزایش دهد. این خرابی می تواند شامل نشتی بخش بای پس نیز باشد که همین حالت را برای سیستم به وجود خواهد آورد.
اقدامات لازم بعد از بالا رفتن فشار بار پکیج
آنچه که شما باید بعد از بالا رفتن فشار بار پکیج انجام دهید شامل یک فرایند ساده سه مرحله ای است. در گام اول کافی است تا شیر ورودی آب به درون دستگاه پکیج را ببندید و مانع از انتقال آب به داخل منبع انبساط و سایر بخش های سیستم شوید. سپس شیر پرکن دستگاه را که در بالا به آن اشاره شد را به صورت کامل باز می کنید و نزدیک ترین شیر آب گرم مصرفی را به سیستم گرمایشی نیز باز خواهید کرد. به این ترتیب فشار بار پکیج کاملاً کاهش پیدا خواهد کرد و می توانید به سراغ حل مشکل بروید. موضوعی که باید به آن دقت کافی داشته باشید این است که حتماً دلیل رخ دادن چنین اتفاقی را کشف کرده و با استفاده از تخصص سرویسکاران مجرب در این زمینه اقدام به تعمیر و مراقبت از پکیج خود کنید.
فشار بار پکیج برای چه پائین می آید
مفهوم پایین بودن فشار بار پکیج، کمتر شدن مقدار مانومتر به پایین تر از ۰.۷ می باشد. در این صورت لازم است تا کاربر اقدامات لازم برای افزایش مقدار آن را انجام دهد. برای این منظور ابتدا به سراغ شیر پرکن پکیج رفته و آن را باز خواهید کرد. به محض اینکه مقدار فشار بار به محدوده استاندارد یک و نیم تا دو درجه برسد، شیر پرکن دستگاه را به صورت کامل ببندید. اما موضوع مهم تر این است که دلیل کاهش فشار بار پکیج چیست. این عوامل را در زیر به صورت کامل اشاره خواهیم کرد.
نشتی در رادیاتور
احتمالاً این مورد به عنوان مهم ترین دلیل کاهش فشار بار پکیج شناخته می شود. رادیاتورها در انواع مختلف آن مانند پنلی یا پره ای، احتمال بروز نشتی در اتصالات و حتی سوراخ شدن برخی از پره ها و بخش های مختلف را خواهند داشت. بهتر است که در صورت مواجهه با این موضوع کاملاً رادیاتورها را مورد بررسی قرار دهید. اگر شما از رادیاتور آلومینیومی یا همان پره ای استفاده می کنید، محل کوپل رادیاتورها از جمله شایع ترین بخش های احتمال نشتی خواهد بود. محل اتصال شیر زانو به رادیاتور و همچنین درپوش های مربوط به هواگیری و درپوش مخفی هم از این موارد قابل بررسی خواهند بود.
اطلاعات بیشتر: نحوه هواگیری رادیاتور شوفاژ
موضوع بسیار مهمی که در این میان مطرح می شود، این است که اگر رادیاتورها داغ باشند و زمان بررسی آن فصل زمستان است، احتمالاً وجود نشتی تنها از طریق چکه کردن و مشاهده کردن آن امکان پذیر نخواهد بود. این نشتی بلافاصله پس از خروج از رادیاتور بخار می شود و عملاً قابل مشاهده برای افراد نیست. اما دقیقاً محل نشتی به دلیل ایجاد رسوبات مختلف از آب کاملاً قابل شناسایی است و این نشان می دهد که باید دقتتان را در این زمینه بیشتر کنید.
موضوع مهم بعدی مطرح شده در این مورد مربوط به اصطلاح کوتینگ رادیاتورها می باشد. این موضوع به معنای عدم سازگاری آلیاژ آلومینیومی رادیاتور با نوع آلیاژ مسی مبدل ها در دستگاه های پکیج است. آب به عنوان یک سیال رسانا در مدار گرمایش حرکت می کند و در صورتی که فرایند کوتینگ در درون لایه های داخلی رادیاتورها انجام نشده باشد، صدای شرشر آب خصوصا در ابتدای استفاده از رادیاتورها به شدت آزاردهنده خواهد بود و از سوی دیگر منجر به مشکلات متعدد بعدی می شود. بزرگترین مشکلی که به وجود می آید مربوط به تجزیه آب و جمع شدن اکسیژن و هیدروژن در دو سمت پکیج و رادیاتور است. هیدروژن در بخش آلومینیومی جمع می شود و منجر به هواگیری شدید رادیاتورها خواهد شد. حتی هواگیری در این قسمت هم چندان موثر نیست و مجدداً دچار معضل اشاره شده می شود. تنها راه چاره برای این موضوع این است که یا رسوبات آب، بخش داخلی رادیاتور را پوشش داده و مانع از تماس آب شود و یا اینکه شرکت سازنده رادیاتورها، در ابتدای ساخت آنها با کوتینگ داخل این سیستم مانع از بروز مشکلات اشاره شده می شود.
نشتی در پکیج
وجود نشتی در پکیج ها معمولاً از بخش پرشر سوئیچ رخ می دهد. این دستگاه سوئیچ که ماموریت نظارت بر فشار بار دستگاه و عدم کارکرد بدون آب را بر عهده دارد، در صورت نشتی منجر به کاهش قابل توجه فشار بار دستگاه خواهد بود. سایر بخش هایی مانند منبع انبساط، شلنگ ها، اتصالات و کلیه بخش های زیرین پکیج می تواند منشا وجود نشتی در پکیج و نهایتاً افت فشار بار آن شوند. باید به دقت این موارد کنترل شوند تا در نهایت هیچ ایرادی از بابت وجود پوسیدگی و سوراخ در این آیتم ها وجود نداشته باشد.
در مورد نشتی منبع انبساط و سوراخ بودن آن باید به سراغ تست های مختلفی رفت. می توان دمای دستگاه پکیج را به صورت پله ای پایین آورد و اگر فشار بار دستگاه هم به همین تناسب کمتر شود، نشان دهنده سوراخ بودن منبع انبساط است. باید بخش والف منبع انبساط را فشار داد و اگر از آن آب خارج شود مجدداً نشان دهنده وجود مشکل در سیستم است. حتی امکان دارد که منبع انبساط در اثر ضربه آسیب دیده باشد و هیچ آبی از آن بیرون نیاید اما در واقع وجود نشتی در آن سبب کاهش فشار بار پکیج شود.
سیستم لوله کشی پکیج نشتی دارد
از عادی ترین و رایج ترین ایرادات ممکن در مورد کاهش فشار بار پکیج، بروز نشتی در سیستم لوله کشی از مبدا دستگاه گرمایشی تا رادیاتورها می باشد. لوله کشی انجام شده برای سیستم گرمایشی ساختمان و یا حتی لوله کشی آب گرم مصرفی، هر کدام باید به صورت مجزا به صورت دوره ای تحت کنترل قرار گیرند تا عملکرد پکیج را تحت تاثیر قرار ندهند.
سوالات متداول
- خطرات بالا رفتن و پائین آمدن فشار بار پکیج چیست؟
بالا رفتن فشار بار پکیج می تواند منجر به نشتی آب به بخش های مختلفی از ساختمان و دیوارها شده و همچنین با توجه به وجود فشار بالا در بخش های مختلف از سیستم گرمایشی، فرسایش آنها بیشتر شده و امکان پوسیدگی نیز به همین نسبت بالاتر خواهد رفت. حتی احتمال دارد قطعات مختلفی در نتیجه این فشار بالا خراب شده و نیاز به تعمیر داشته باشد. هرچند که وجود بخش هایی مانند شیر اطمینان، معمولاً امکان بالا رفتن بیش از حد فشار را به دستگاه نخواهد داد و سیستم را ایمن تر کرده است.
در مورد پایین آمدن فشار بار پکیج هم مشکل اصلی در مورد خاموش شدن احتمالی آن و پایین آمدن بازدهی دستگاه می باشد. سیستم پکیجی که با چنین مشکلی مواجه باشد معمولاً به سختی فضای اتاق را گرم خواهد کرد و تامین آب گرم مصرفی آن هم با چالش های بزرگ روبرو خواهد شد.